Bebekleri olan
tüm uykusuz annelerin “ben acaba ne zaman kesintisiz uyuyacağım” dediğini
biliyorum. Ben de aynen böyle bir dönemimde kendisini buldum ve böylece Ada’nın 5. ayından itibaren akşamları
kesintisiz uykuya yeniden kavuştum. Tüm uykusuz annelere özel kızımın uyku
düzenini oturtmakta ki en büyük yardımcım uyku eğitmeni Pınar Sibirsky ile
keyifli bir röportaj yaptım. Umarım sizde bunu okuduktan sonra bizim uyku
meleğimizle beraber kesintisiz uykuyla tanışırsınız.
1. Nasıl uyku eğitmenliğine başladınız? Kundak nasıl kuruldu?
Kundak
aslında tamamen ihtiyaçtan doğdu diyebilirim. Kızım Maya şu anda 3 yaşına
yaklaşıyor. Maya’nın doğumunu takip eden ilk aylarda ona doğru uyku
alışkanlıkları kazandırabilmek için çok çaba gösterdim. Bunaldığım ve kendimi
çıkmazda hissettiğim anlar çok oldu. İşte bu dönemlerde hep arayıp
danışabileceğim, gerektiğinde evime gelip bana kızımı nasıl uyutabileceğimi
anlatacak bir uzamana ihtiyaç duydum. Kızımın uykuları 4 aylık olduğunda düzene
girdi ve ben de sonrasında bu konuda eğitim almaya karar verdim.
2. Uyku bebeğe öğretilebilir bir şey midir ve hangi aylarda eğitime
başlanmalıdır?
Uyku
kesinlikle öğretilebilen ve öğrenilebilen bir beceridir. Birçok zaman biz anne
babalar, daha ilk haftalardan itibaren farkında olmadan bebeklerimize nasıl
uyuyacaklarını öğretiyoruz. Sallanarak, emerek veya kucakta uyumak hep tekrarlar
sonucu öğrenilmiş davranışlardır. Bebeklere ilk haftalardan itibaren aynı
şekilde, yatakta uykuya dalmak da öğretilebilir.
3. Bebek ve çocukları akşam kaçta yatırmamız gerekir? Geç yatınca geç kalkar
yorumu doğru mudur?
Bir uyku danışmanı olarak en çok yakındığım konu bu aslında. Ülkemizde
maalesef bebek ve çocuklarımızı erken yatırma gibi bir alışkanlığımız pek yok.
Şu anda bu konuda bilinç çok daha artmış olsa da, ortalama yatış saatinin 22.00
civarlarında olduğunu gözlemliyorum. Çocuklar, daha çok yorulursa daha iyi uyur
diye düşünülerek, geç saatlere kadar uyanık tutulabiliyor. Ancak ne yazık ki
durum tersine işliyor. Aşırı yorulan çocuklar hem uykuya zor dalıyor, hem de
gece çok daha kesintili uykular uyuyorlar. Yaşa göre değişmekle beraber, 0-4
yaş arasındaki çocukların akşam uykusuna yatış saati 19.00-20.00 civarlarında
olmalıdır ve 10-12 saat arasında gece uykusuna ihtiyaçları vardır.
4. Bazı bebekler gündüz uykularını 30 veya 45 dk yaparlar ve uykuları bitmiş
gibi davranırlar fakat sonradan gözlemlersiniz ki çok huysuz olurlar. 30 veya
45 dk sonra uyanan bebeği nasıl tekrar uyumasını sağlayabiliriz?
Eğer
bebek kendi kendine uyumayı bilen bir bebekse ve kısa uyuduysa, yataktan
almadan önce 30 dakika civarında beklenip, tekrar uykuya dönmesi için fırsat
verilmelidir. Kendi kendine uyumayı bilmiyorsa da yanına gidip uyutma yöntemi
kullanılarak uykuya devam etmesi için en fazla 30 dakika kadar uğraşılmalıdır.
Uykuya dönmezse odadan çıkıp, birkaç dakika beklenip ‘’Günaydın’’ diyerek odaya
girilmeli ve bebek yataktan alınmalıdır.
5. Bebeğe nasıl bir uyku ortamı yaratılması gerekir ve uykudan öncesi
ritüeller nasıl yapılmalıdır?
Yeni doğan dönemini atlatmış bebeklerin ev koşulları uygunsa, kendi
odalarında ve kendi yataklarında yatmaları gerektiğini düşünüyorum. Oda
sıcaklığı 20-22 derece arasında olmalıdır. Uyku zamanında perdeler kapatılarak
loş bir ortam yaratılmalı, uyku bitince perdeler açılmalıdır. 0-6 ay arasında gündüz
uykularında müzik kullanılabilir. 12. aydan sonra, uyku rutininde kitap okuma
veya resimlere bakma yer alabilir. Her akşam uykudan önce banyo yapmak da
özellikle 12 aydan küçük bebekleri çok rahatlatır.
6. Yeni doğmuş bir bebek kundak yapılarak mı uyutulmalıdır?
Yurtdışında kundak çok yapılırken biz Türk anneler sanırım çok sevmiyoruz.
Bence
0-4 ay arasında kundak şart. Kundağın bebeklerin daha iyi uyumasına o kadar
katkıda bulunduğunu düşünüyorum ki, şirketime de Kundak adını verdim bu nedenle
J Kollardan sıkı bacaklardan geniş bir
Kundak yeni doğan bebeklerin kendilerini annelerinin rahmindeki gibi güvende
hissetmelerini sağlar ve kontrolsüz kol hareketlerini engelleyerek bebeğin
kendi kendini uyandırmasını engeller.
7. Bebek hangi aydan sonra gece kesintisiz uyuyabilir? Bu nasıl sağlanmalıdır?
Yaklaşık 4. aydan itibaren akşam saat 20.00 gibi yatırıp, gece 23.00 gibi
bebeği uyandırmadan bir besleme yapıp, sabaha kadar kesintisiz uyuması
sağlanabilir. Genellikle 9. ay civarında saat 23.00’da verdiğimiz uyku öğününü
de bırakıyoruz. Tabii bunun için bebeklerin ihtiyaçları olan besinleri gündüz
çok iyi bir şekilde almaları gerekir.
8. Gece öğünü ne zaman ve nasıl kesilmelidir?
Ben
genelde 9-10. aylarda direkt kesiyorum. Bebek o saatlerde beslenmeye alıştığı
için belki uyanıp birkaç dakika uyanık kalıp, kendi kendine uyumayı biliyorsa
tekrar uykuya dönebiliyor.
9. Bebeklere uyku eğitimi verirken nasıl bir yol izliyorsunuz?
Her yaşın ve her bebeğin uyku eğitim yöntemi birbirinden farklılık
göstermekle birlikte, temel olarak bebeklere yataklarında kendi kendilerine
uykuya dalmayı öğretmeyi hedefliyoruz. Kendi kendine uykuya dalmayı bilen bir
bebek, gece uyandığında da yine kendi kendine uykuya devam edebilecektir.
Sallanarak uykuya dalmayı bilen bir bebek ise, gece uyandığında kendi kendine
uykuya dalmayı bilmediğinden, hep birinin onu sallamasına ihtiyaç duyacaktır.
10.
Eğitim verdiğiniz ailelerde babalar
eğitimde dahil olmak istiyorlar mı?
Birçok
zaman evet, özellikle de çalışma saatleri uygunsa. Baba işi nedeniyle bazen
fiziksel olarak eğitime destek olamasa da, eğitime başlamadan önce babanın bu
konudaki onayını mutlaka istiyorum. Eğer baba uyku eğitimi verme konusunda
gönüllü değilse, başarıya ulaşmamız neredeyse imkansız oluyor. Uyku eğitimi zor
bir süreç ve eşlerin bu konuda birbirine manevi olarak destek vermesi çok
önemli.
11. Uyku eğitiminde bebekler ağlıyorlar normal olarak çünkü alıştığının aksi
bir şey yapıyor annesi. Bu kadar ağlamasının bebeğe bir zararı oluyor mu?
Ağlamak bebeklerin dilidir. Ağlamayan bebek, konuşmayan bebektir. Önemli
olan bu ağlamaların neden kaynaklandığını bilip, bebeğin sıkıntısını
giderebilmek. Uyku eğitimi sırasında bebeğin herhangi bir sıkıntısı olmadığından
emin olmak çok önemli. Ayrıca bebeğin terkedilmiş duygusu hissetmemesi için,
ben her zaman uyku eğitiminde bebeğin yanında olunan ve gerekirse fiziksel
temas kurulan yöntemlerden yanayım. Ancak buna rağmen eğitim sırasında birçok
bebek ağlıyor. Maalesef alıştıkları şeyi – sallanarak uyumak örneğin –
istiyorlar. Bebeğin yanında olarak, sabır ve kararlılıkla bu alışkanlıkları
bebeklerimize unutturabiliyoruz.
12. Eğitimde ağlamalar gün geçtikçe azalıyor değil mi? Benim bebeğim inatçıdır
hayatta susmaz gibi bir istisna var mıdır?
Kimi
bebek değişime daha dirençli olabiliyor tabii. Bebeğin yaşı da ağlama süresini
çok etkiliyor. Ancak anne-baba kararlı olursa, bir süre sonra bebek de mutlaka ağlamaktan
vazgeçiyor.
13. Çoğu bebek uyurken emzik emiyor. Emzik ne zaman bırakılmalıdır?
Ben
emziği ilk 4 ay öneriyorum, sonrasında ise emzik yerine uyku arkadaşı
kullanılmasını daha doğru buluyorum.
14. Uyku eğitimi almış kendi başına uyuyan bebek, diş çıkarırken, tatil
sonrasında veya hastalandığında tekrar annesinin kucağına alışabiliyor. O zaman
ne yapmak gerekiyor?
Anne babaların bu tür durumlarda kontrolü elden bırakmadan, bozulan düzeni
birkaç gün içerisinde yeniden toparlamaları gerekiyor. Uyku eğitimi alan
bebekler de gece uyanabilir, özellikle bir sıkıntıları varsa. Tabii ki bebeğin
yanında olup sıkıntısını gidermek gerekir. Ancak, örneğin dişi çıkan bir
bebeğin sıkıntısını gidermek için onu sallamak gerekmez. Doktorunun önerdiği
ilaçlar varsa onlar verilip, bebek uyuyana kadar yanında bulunmak yeterlidir.
15.
Anne babanın yatağında yatan bebeği kendi
yatağına nasıl alıştırabiliriz?
Uyku eğitimi ile bebeklere kendi odalarında ve kendi yataklarında uyumak
öğretilebilir. Ancak ebeveyn yatağında uyumaya alışmış bir bebeği birden bire
odasında yalnız uyutmak yerine, ebeveynlerden birinin birkaç gün boyunca
çocuğun odasında uyuması gerekebilir.
16. Bebekler neden sabah 05.00’da kalkarlar? Nasıl daha geç uyanmalarını
sağlayabiliriz?
Sabah
erken uyanma önemli bir uyku problemidir ve birçok farklı nedeni olabilir. En
sık rastlanan nedenleri ise bebeklerin akşam geç saatlere kadar uyanık kalması,
akşam uykusuna aşırı yorgun şekilde yatmaları ve gündüz uykularının
yetersizliğidir.
17. Dönmeye veya ayağa kalkmış olan bebeği nasıl yatağa yeniden yatmasını
sağlayabiliriz?
Sağlayamayız
J Yapmamız gereken tek şey müdahale etmeden
beklemektir. Aksi takdirde bebek bunu bir oyuna dönüştürür. Yeni ayağa kalkmayı
öğrenen bir bebek belki 1 saat bile yatağında ayakta kalabilir. Bırakın kalsın.
Kalktığı gibi kendi kendine yatmayı da öğrenecektir.
18. Eğitim verdiğiniz ve eğitimi red eden bir bebek oldu mu hiç? Yoksa her şey
annenin kararlılığında mı bitiyor?
Eğitimi
reddeden bebek değil ama anne-baba oldu tabii. Evet, çoğu zaman iş biz anne
babalarda bitiyor, ancak beni ve anne-babasını çok zorlayan, haftalarca uykuya
direnen bebeklerle de çalıştım tabii. Sabır ve kararlılıkla her türlü uyku
sorununu çözmek mümkün.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder