Çocuğunuza "Hayır" Diyebilmek

Ada doğmadan önce de çocukların disipline ihtiyaç duyduklarına, sınırlarını bilen çocukların daha sağlıklı ve anneye güvenerek büyüdüklerine inanırdım. Etrafımdaki anneler “Hayır” demiyordu. Bunun yerine “Cıs”, “ Kaka”, “Pis”, “Yapma kızım/oğlum” gibi ünlem kelimelerini tercih ediyorlardı. Halbuki çocuk annesinden ne “Kaka”, ne de “Pis” lafını duymak istiyordu. Sadece “Hayır” demesini istiyordu. O zaman yaptığı yanlış aksiyonu bırakacaktı. Bence diğer laflar bebeğin yaptığı şeyi daha çok merak etmesine sebep oluyor ve bu nedenle de bu tarz ünlemler yanlış bir şey yaptığını fark etmesini sağlamıyordu. Ben pedagog değilim ama etrafımda olan bitenlerden sonra daha kızıma hamileyken okumaya başladım. Gördüm ki pedagog olmasam da düşüncem doğruymuş. Psikolog Fatma Torun’un kitabında söylediği gibi “Çocuklar sınırları severler”.

Bize gelen ve orta sehpa hariç her yerde çerçevelerin ve süs eşyalarımızın durduğunu gören arkadaşlarım inanamıyor. “Nasıl Ada’ya dokunmamayı öğretiyorsun” diyorlar. Bense “Sadece hayır” diyerek diyorum. Peki bunu anlayıncaya kadar neler yaptım derseniz. Şöyle ki; Ada’nın laf anlamaya ve gözümün içine bakmaya başladığı zaman, emekleme ve karıştırmaya başladığı zamana denk geldi. Merak edip bakmak istediği şeyleri önceden ona açıp dokundurdum. Böylece merakını gidermiş oldum. Sonrasında gitmesini istemediğim, onun için tehlikeli olan yerlere giderken “Ada hayır oraya gitmiyoruz” dedim. İlk başlarda tabii anlamayıp gitti. Ama zamanla ben tekrar ettikçe gitmemeye başladı. Unutmamak lazım ki çocuklar tekrarla öğreniyorlar. Bu uyku eğitiminde de, konuşmayı öğretirken de, hayırları öğretirken de geçerli. Ben aklını karıştırmamak için hiç “Cıs”, “Kaka”, “Pis”, “Yasak” vs. demedim. Sadece “Hayır” dedim ve tek bir kelimeyi tekrar ederek hayırın ne demek olduğunu anlatmış oldum. Tabii ki evimizdeki fişleri çocuk kilidiyle kapattık veya ona zarar verebilecek şeyleri kaldırdık. Ama geri kalan şeyleri ancak hayır diyerek engellemiş olduk. Emeklemeye ve hele ki yürümeye başladığı zamanlarda tabii ki her şey onlara yeni ve değişik geliyor. O yüzden de merak edip dokunmak istiyorlar. Önceden benim yaptığım gibi dokundurup, sonra “Bunlar hayır” derseniz, benim başardığımı siz de başarabilirsiniz.

Bir dikkat edilmesi gereken konu ise, bir kere hayır dediğiniz bir şeye bir daha asla evet dememeniz gerektiği. Örneğin siz hayır dediğiniz kumandalara, babası evet derse o zaman tabii ki eveti kabul edip kumandaları taşımaya devam ediyorlar. Bizde öyle olduJ Ne kadar erken hayırı öğretmeye başlarsanız hem çocuk sınırlarını bilir, hem de siz çocuğunuzu eğitimle ve sevgiyle yoğurmaya devam edersiniz.